«Στον αέρα» βρίσκονται χιλιάδες συμβόλαια ιδιοκτησίας ακινήτων στις εκτός σχεδίου περιοχές της χώρας. Πρόκειται για τις νομικά χαρακτηριζόμενες ως κάθετες ιδιοκτησίες, δηλαδή για κτίρια που βρίσκονται στο ίδιο αγροτεμάχιο (εξ αδιαιρέτου ιδιοκτησίες), αλλά δεν εφάπτονται μεταξύ τους και ανήκουν σε διαφορετικά άτομα.
Αν και οι ιδιοκτήτες τους τα αγόρασαν νόμιμα παλαιότερα, όταν με διάφορα νομικά τερτίπια οι συμβολαιογράφοι δέχονταν τα συμβόλαια με το νομικό όρο της κάθετης ιδιοκτησίας στις εκτός σχεδίου περιοχές και οι υποθηκοφύλακες τα περιλάμβαναν στους καταλόγους τους, τώρα δεν έχουν τη δυνατότητα να τα πουλήσουν, αφού από το 1992 ο όρος έχει επίσημα καταργηθεί.
Το πρόβλημα είναι τεράστιο και στη Θεσσαλονίκη, ιδίως στις περιοχές που βρίσκονται στους δήμους ανατολικότερα του πολεοδομικού συγκροτήματος, όπου υπάρχουν πολλά κτίσματα σε εκτός σχεδίου περιοχές και αρκετά από αυτά κατασκευάστηκαν σε εξ αδιαιρέτου εκτάσεις με κάθετη ιδιοκτησία.
Εκδίδουν ακόμη άδειες!
Οπως χαρακτηριστικά ανέφερε στον «Α» η διευθύντρια του Υποθηκοφυλακείου – Κτηματολογικού Γραφείου Βασιλικών, Μυρτώ Καρυπίδου, μόνο στο χώρο ευθύνης τους υπάρχουν χιλιάδες περιπτώσεις ακινήτων που βρίσκονται «στον αέρα». «Το παράδοξο είναι ότι οι πολεοδομίες εξακολουθούν, ακόμη και σήμερα, να εκδίδουν άδειες. Στην περιοχή μας, όπου υπάρχει σημαντική δόμηση στις εκτός σχεδίου περιοχές, χιλιάδες ακίνητα αντιμετωπίζουν αυτό το πρόβλημα. Εδώ και μήνες η Επιτροπή Συμβολαιογραφικών Συλλόγων Ελλάδος υπόσχεται ότι θα πιέσει για μία ρύθμιση με αναδρομική θεραπεία», είπε η κ. Καρυπίδου.
Προς ρύθμιση;
Στο μέγεθος του προβλήματος αναφέρθηκε και η πρόεδρος του Συμβολαιογραφικού Συλλόγου Περιοχής Εφετείου Θεσσαλονίκης, Ιωάννα Μπιλίση – Χρουσαλά, η οποία εξέφρασε την αισιοδοξία της ότι πολύ σύντομα θα δοθεί μία αποτελεσματική λύση με ρύθμιση από το υπουργείο Δικαιοσύνης. «Το πρόβλημα είναι πολύ μεγάλο, αφού μόνο στο νομό Θεσσαλονίκης είναι αρκετές χιλιάδες τα ακίνητα με κάθετη ιδιοκτησία στις εκτός σχεδίου περιοχές. Πρέπει να γίνει μία νομοθετική ρύθμιση από το υπουργείο Δικαιοσύνης, ώστε να αποκατασταθούν οι αδικίες σε βάρος των πολιτών. Ο σύλλογός μας κάνει κινήσεις προς αυτήν την κατεύθυνση και η συντονιστική επιτροπή των συμβολαιογραφικών συλλόγων έχει επισκεφτεί για το θέμα το υπουργείο Δικαιοσύνης. Πιστεύουμε ότι γρήγορα θα δοθεί λύση με ρύθμιση», τόνισε η κ. Μπιλίση – Χρουσαλά.
«Αυτοί οι άνθρωποι αδικήθηκαν κατάφωρα, αφού τώρα δεν μπορούν να πουλήσουν τα ακίνητά τους. Το θέμα είναι της Πολιτείας και πρέπει να βρεθεί μια λύση», είπε ο δήμαρχος Θερμαϊκού, Γιάννης Αλεξανδρής. «Το πρόβλημα είναι σοβαρό, αφού μόνο στην περιοχή των Βασιλικών είναι μεγάλος ο αριθμός των ανθρώπων που ταλαιπωρούνται. Πρέπει να επέμβει η Πολιτεία με ρύθμιση, αφού αυτοί οι άνθρωποι με άλλο καθεστώς αγόρασαν ακίνητα και τώρα βρίσκονται αντιμέτωποι με το πρόβλημα», ανέφερε από την πλευρά του ο πρόεδρος του δημοτικού συμβουλίου Θέρμης, Απόστολος Τσολάκης.
Τι εστί κάθετη ιδιοκτησία
Σύμφωνα με τους συμβολαιογράφους, το 1939 ψηφίστηκε αρχικά ο νόμος για τη σύσταση της οριζόντιας ιδιοκτησίας, με αποτέλεσμα να μπορεί να χτιστεί ένα διώροφο σπίτι και να υπάρχουν σ’ αυτό δύο διαφορετικές ιδιοκτησίες. Το 1971 η οριζόντια «γέννησε» τον όρο της «κάθετης» ιδιοκτησίας, η οποία όριζε ότι μόνο σε εντός σχεδίου περιοχές μπορούν να υπάρχουν στο ίδιο οικόπεδο δύο διαφορετικά κτίρια, τα οποία δεν εφάπτονται μεταξύ τους και οι ιδιοκτήτες τους να κατέχουν εξ αδιαιρέτου ποσοστό 50%.
Το 1985 ο νέος γενικός οικοδομικός κανονισμός στις εντός και εκτός σχεδίου περιοχές της χώρας έδωσε τη δυνατότητα να μπορεί να χτιστεί αγροικία 200 τετραγωνικών μέτρων σε έκταση -εκτός σχεδίου- τεσσάρων στρεμμάτων για καλλιεργήσιμους σκοπούς. Αυτό εκμεταλλεύτηκαν οι πολίτες και προχώρησαν σε αγορές γης και κατασκευές ακινήτων εξ αδιαιρέτου με κάθετη ιδιοκτησία σε εκτός σχεδίου περιοχές. Από την πλευρά τους, οι συμβολαιογράφοι με διάφορα νομικά τερτίπια δέχονταν τα εν λόγω συμβόλαια και οι υποθηκοφύλακες τα περιλάμβαναν στους καταλόγους τους.
Ωστόσο, νόμος του 1992 θεώρησε άκυρη την κάθετη ιδιοκτησία, αφήνοντας, όμως, «ξεκρέμαστα» τα ώς τότε συμβόλαια, με αποτέλεσμα να μην τα δέχονται πλέον ως νόμιμα τα υποθηκοφυλακεία και να βρίσκεται «στον αέρα» η περιουσία χιλιάδων πολιτών.
«Παγιδεύουν» τους ανυποψίαστους πολίτες
Μεγάλη παγίδα για ανυποψίαστους ιδιοκτήτες ακινήτων αποτελούν η αναλγησία, η επιπολαιότητα και η αδιαφορία εκπροσώπων δημόσιων υπηρεσιών. Από τη μία δίνουν την άδεια για να αγοραστεί νόμιμα ένα ακίνητο και από την άλλη δεν επιτρέπουν στον ιδιοκτήτη του να το πουλήσει μεταγενέστερα, επειδή θεωρούν το συμβόλαιο άκυρο. Το πρόβλημα αποκτά τεράστιες διαστάσεις, αν αναλογιστεί κανείς ότι πρόκειται για υπηρεσία του Εθνικού Κτηματολογίου, το οποίο συστήνεται για να μπει τάξη στο χάος…
Δεν μπορεί να το πουλήσει!
Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση του Μιχάλη Τζελέπη, ο οποίος αγόρασε στις 23 Απριλίου 2009 ένα ακίνητο που αποτελούσε κάθετη ιδιοκτησία σε εξ αδιαιρέτου εκτός σχεδίου αγροτεμάχιο στην Επανομή. Το συμβόλαιο μεταβίβασης συντάχθηκε κανονικά και το Υποθηκοφυλακείο – Κτηματολογικό Γραφείο Βασιλικών έδωσε την έγκριση για τη μεταβίβαση. Τώρα ο κ. Τζελέπης θέλει να πουλήσει το ακίνητο και η ίδια υπηρεσία του λέει ότι δεν μπορεί να το κάνει, διότι το συμβόλαιο είναι άκυρο, αφού υπάρχει κάθετη ιδιοκτησία, η οποία καταργήθηκε από το 1992. «Αφού είναι άκυρο το συμβόλαιο, γιατί η ίδια υπηρεσία μου έδωσε έγκριση πριν από δύο χρόνια να αγοράσω το ακίνητο; Εγώ πώς μπορώ να ξέρω τι ακριβώς ισχύει και αναγκάστηκα να πάρω μεγάλο στεγαστικό δάνειο για να αγοράσω το ακίνητο; Το υποθηκοφυλακείο δε ζήτησε το έγγραφο κυριότητας από το συμβολαιογράφο, ούτε το χαρτί του μηχανικού. Οταν τους το είπα, δεν πήρα απάντηση», είπε ο κ. Τζελέπης. Μάλιστα, ο ίδιος σημειώνει ότι έχει στα χέρια του έγγραφο με το οποίο το υπουργείο Δικαιοσύνης στις 12 Σεπτεμβρίου 2011 ζητά διευκρινίσεις από το Υποθηκοφυλακείο – Κτηματολογικό Γραφείο Βασιλικών, γιατί έδωσε έγκριση το 2009.
Ελειπε με άδεια κύησης…
«Ο αρχικός τίτλος του ακινήτου υπήρχε από χρονιά που ήταν επιτρεπτή η σύσταση κάθετης ιδιοκτησίας, με αποτέλεσμα με την εξωτερική ανάγνωση του συμβολαίου να μη φαίνεται ότι υπάρχει ακυρότητα. Ετσι, δε θα μπορούσε κάποιος να το υποψιαστεί. Αλλωστε, θα έπρεπε να είχαν κάνει έρευνα ο συμβολαιογράφος και ο δικηγόρος του κ. Τζελέπη. Απόφαση του Εφετείου Θεσσαλονίκης από το 2008 μας υποχρεώνει να ελέγχουμε και παλαιότερους τίτλους προς αποφυγή μεταγραφής άκυρης πράξης, αλλά αυτές οι αποφάσεις δε γίνονται εύκολα γνωστές σε μας», ανέφερε από την πλευρά της η κ. Καρυπίδου, η οποία πρέπει να σημειωθεί ότι, όταν δόθηκε η έγκριση στον κ. Τζελέπη το 2009, έλειπε με άδεια κύησης από την υπηρεσία και την αντικαθιστούσε η αναπληρώτρια διευθύντρια.
ΠΗΓΗ: Αγγελιοφόρος, 23/09/2011